Kolorimetre mi? Spektrofotometre mi ?
Bu yazımızda sizlere merak edilen ve tartışmaya açık konulardan biri olan Kolorimetre mi yoksa Spektrofotometre mi sorusunun cevabını bulmanıza yardımcı olacak bilgiler paylaşacağız.İnsan gözü ışık kaynağından yayılan ışığın dalga boyunun belirli bir aralığını algılayabilir. Bu aralık 400nm 700nm’dir. Aynı zamanda bu bölgeye görünür bölgede denir. Renk ölçüm cihazları da bu bölgeyi ölçmekle görevli cihazlardır.
Renk ölçüm cihazları karton ambalajdan, gıdaya, temizlik ürünlerinden,halı ve küçük plastik parçalara kadar üretilen rengin orijinal olarak belirtilen renkle eşleşmesini sağlar. Plastik, tekstil, boya, kaplamala, baskı ve ambalajın da dahil olduğu renklerin önemli olduğu hemen hemen her sektörde önemli rol oynamaktadır.
Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi renk ölçüm cihazları ikiye ayrılmaktadır. Bunlar kolorimetreler ve spektrofotometrelerdir.
Kolorimetreler insan gözünü taklit eden renk ölçüm cihazlarıdır.
Nasıl çalışır?
Işık kaynağından çıkan ışık yüzeyden yansıyarak renk ölçüm cihazına geri dönerken kırmızı, yeşil ve mavi üç filtreden geçer.
Aynı zamanda bu filtreler gözlerimizin renkleri nasıl algıladığını açıklayan RBG (red-green-blue) değerlerini ayrıştırmaktadır.
Genel Kullanım Alanları
Kolorimetreler kalibre edilebilir bilgisayar monitörlerinde ekranda gördüğümüz renklerin doğruluğunu sağlamak için kullanılabilir. Ayrıca renkleri tanımlamak için de kullanılabilir. Tasarımcıların tasarımlarına ilham veren renkleri ölçebilmek için de kullanılır. Bütün bunlarla birlikte kolorimetrelerin kapasiteleri sınırlıdır. Örneğin metamerizme ( İki rengin bir ışık kaynağı altında aynı olup, diğer ışık kaynağı altında farklı olması durumu ) açık olan renklerin üretimlerinde ya da formülasyonlarında doğru bir tercih olmayacaktır.
Spektrofotometre
Spektrofotometreler çok yönlü ölçümler yapabilir ve bizlere daha çok bilgi verirler.
Nasıl çalışır?
Önemli bir fark dışında spektrofotometreler aynı şekilde çalışır. Bunlar filtrelerdir. Kolorimetrede yeralan üç temel RGB filtre kullanmak yerine spektrofotometrelerde renk spektrumunun tamamını ölçmek için 31 adet filtre bulunmaktadır. Görünür bölge (400nm-700nm)aralığını filtreler, numunenin rengini belirlemek için 31 farklı dalga boyundaki her bir ışığı ölçer.</p>
Spektrofotometreler, küçük el cihazlarından büyük masaüstü çalışma gruplarına, üretim sırasında kullanılan sıralı cihazlara kadar birçok şekil ve boyuta sahiptir. Renklerin farklı ışık kaynakları altında nasıl görüneceğini değerlendirebildikleri için,spektrofotometreler metamerizmi tanımlamak için ideal renk ölçüm cihazlarıdır.